Atom kavramını ilk kez kullanan MÖ 400’lü yıllarda yaşamış olan Democritus’tur. O tarihten günümüze atom hakkında pek çok görüş ortaya atılmıştır.
Fen ve Teknoloji Dersinde atomla ilgili öğrendiklerimiz tarih boyunca bilimsel araştırma yapan çok sayıda bilim insanının emekleriyle ortaya çıkmıştır. Atomlar mikroskopla görülmez. Gelişmiş atom mikroskopları atomu dışarıdan kısmen görüntüler. Elektron proton gibi tanecikler hakkındaki bilgilerimiz görerek değil, deneylerdeki sonuçları değerlendirerek ortaya çıkmaktadır.
Atomun yapısının neye benzediğini araştıran bilim insanları ve görüşleri aşağıda verilmiştir.
Atom Modellerinin Serüveni
Democritus (MÖ 400’lü yıllar) İlk kez atom kelimesini kullandı. Democritus atoma atomos yani bölünemez ismini vermişti. Kafasında belirli bir atom şekli yoktu. Atomu sadece tanecik olarak düşünüyordu.
Dalton (1800’lü yıllar) Atom hakkında ilk bilimsel çalışmayı yapan insandır. (Democritus sadece konu üzerinde düşünmüştü) Dalton atomun sert, içi dolu küre şeklinde olduğunu söylemiştir.
Thomson (1897) Atomun daha küçük parçacıklardan oluştuğunu buldu. Atomu üzümlü keke benzetmiştir. O’na göre kek artı yüklü, üzümler de eksi yüklü parçacıklardı. Yani elektronlar hareketsizdi.
Rutherford (1912) Rutherford’a göre Thomson’un teorisinde eksiklikler vardı. Rutherford, elektronların çekirdek etrafında döndüğünü, pozitif yüklü protonların da çekirdekte bulunduğunu belirtti. Eksi yüklü elektronların artı yüklü çekirdeğe düşmemesi için hareketli olması gerektiğini söyleyerek Nobel Kimya Ödülü aldı.
Bohr (1913) Elektronların çekirdeğin etrafında belirli kurallarla dolaştığını söyledi. Katmanları buldu. Elektronlar belirli katmanlarda bulunur dedi.
Modern Atom Teorisi (1930) Son görüşe göre atomda katman bulunmamaktadır. Bunun yerine elektron bulutu denilen bir kavram getirilmiştir. Elektronların bulunma ihtimali olan geniş alanlara elektron bulutu denilmektedir. Modern atom teorisine göre elektronların çekirdek etrafındaki dönüşü bir lambanın etrafında dönen sineklere benzemektedir. Birden fazla bilim insanının ortak çalışmasıyla geliştirilmiştir.
Gördüğümüz gibi atom hakkındaki görüşler zaman içinde gelişme göstermektedir. Elektron proton ve nötronları oluşturan başka taneciklerin de olduğu bilinmektedir.
Günümüzde atom hakkında bilinemeyen hala çeşitli konular bulunmakta. İlerleyen yıllarda atom hakkında yeni bilgiler bulunabilir ve yeni atom modelleri ortaya çıkabilir.