Homojen karışımlara çözelti denir.
Çözeltilerde çözücü ve çözünen maddeler bulunur.
Örneğin şekerli suda su çözücü şeker ise çözünendir.
İki çözeltiden içinde daha fazla çözenen daha DERİŞİKtir.
Ali çayına 2 kaşık şeker atıyor. Kardeşi Suna ise çayına 3 kaşık şeker.
Bu durumda Suna’nın çayı daha derişiktir.
Aşağıda su içine kırmızı boya katılmış sular görülmektedir.
Yukarıdaki 5 bardağı incelediğimizde;
En derişik olan 5’tir. İçinde en fazla kırmızı boya çözünen 5 olduğu için.
En seyreltik olan 1’dir. İçinde en az kırmızı boya çözünen 1 olduğu için.
3. bardaktaki çözelti 1 ve 2 ‘den daha derişiktir. 4 ve 5’ten ise daha seyreltiktir.
Aşağıdaki resim derişik ve seyreltik çözeltilere başka bir örnektir:
Bir Çözeltinin Derişimini Artırma
Buharlaştırma: Bir çözeltiyi kaynattığımızda çözeltinin çözücüsü buharlaşarak azalır. Bu nedenle çözünen madde yoğunluğu artar. Örneğin yemeği çok kaynatırsak tadı daha tuzlu olur. Bunun nedeni kaynama sırasında suyun buharlaşması ve yemekteki tuz yoğunluğunun artmasıdır.
Çözünen Ekleme: Bir çözeltiye çözünen madde eklersek çözelti derişimi artar. Örneğin tuzlu suya biraz daha tuz koyup karıştırırsak çözelti daha derişik olur.
Çözeltinin Derişimini Azaltma
Çözücü ilave etme: Çözeltinin derişimini düşürmek için çözen madde ilave edilebilir. Örneğin tuzlu suya biraz su ilave edersek çözelti daha seyreltik olur.
Doymuş Çözelti
Belirli miktarda bir çözücü maddenin çözebileceği madde miktarının bir sınırı vardır.
Örneğin, bir bardak çay birkaç küp şekeri içinde çözebilir. Fakat çözebileceği şeker miktarının bir sınırı vardır. Bir bardak çayın 30 küp şekeri çözmesi mümkün değildir.
Özetlersek,
Bir çözelti, çözebileceği madde miktarının tamamı kadar çözünen madde taşıyorsa doymuş çözeltidir.
Doymuş çözeltiye çözünen madde eklersek eklenen madde dibe çöker.