Fen Bilimleri 4. Sınıf Mıknatısların Uyguladığı Kuvvet konusu.
Mıknatıs – Mıknatısın Kutupları – Mıknatısın Kullanım Alanları
Buzdolabı kapaklarına tutturulan magnetler mıknatıs özelliği gösterir. Mıknatıslar demir, nikel, kobalt gibi maddeleri çeker.
Mıknatıslar iki çeşittir.
1. Doğal mıknatıs:
Doğada kayaç şeklinde bulunur. Bunlara manyetit denir.
2. Yapay mıknatıs:
Fabrikalarda üretilen mıknatıstır. Yapay mıknatıslar kulanım alanlarına göre çeşitli şekillerde olabilir. Bunlar at nalı, u mıknatısı, düğme mıknatıs, çubuk, yuvarlak gibi isimlerle adlandırılır.
Mıknatısın Kutupları
Bir mıknatısın uçları veya zıt yüzeyleri farklı çekim özelliğine sahiptir. Bu uçlara “kutup” denir. Mıknatısların Kuzey (N) ve Güney (S) olmak üzere iki kutbu vardır.
- Mıknatısın demiri çekmesinde kutupların önemi yoktur.
- Bir mıknatısın aynı kutupları birbirini iter.
- Zıt kutuplar birbirini çeker.
Mıknatıs ikiye ayrılırsa (ortadan kesilirse)
Bir mıknatısı ikiye veya daha fazlasına böldüğümüzde oluşan yeni parçalar da kutuplara sahip olur.
Mıknatıs hangi maddeleri çeker?
Mıknatıs demir, nikel, kobalt türünden olan maddeleri çeker. Ayrıca içinde bu maddelerden az da olsa bulunan diğer maddeleri de çekebilir.
Mıknatısın çektiği maddelere örnekler: Saç tokası, çivi, buzdolabı kapısı, araba kaportası, vida, kalemtıraş bıçağı, bıçak, okul sırası demiri, metal yazı tahtası…
Mıknatıs hangi maddeleri çekmez?
Genellikle bakır, alüminyum gibi metaller ve metal olmayan diğer maddeler mıknatıs tarafından çekilmez.
Mıknatısın çekmediği maddelere örnekler: Kola kutusu, anahtar, madeni para, cam, tahta, su, silgi, plastik…
Mıknatısların günlük hayatta kullanım alanları
Pusula, elektrik motoru, buz dolabı süsleri, hurda araba vinçleri, jeneratörler, MR cihazları (hastanelerde kullanılır), eski tip kapı zilleri, hırsız alarmları, maglev treni, hoparlör, cam silme aletlerinin bazıları, tırmanma ayakkabıları(metal yüzeylere tırmanmak için), banka kartları…
