Yaşamımızı devam ettirmek için beslenmek zorundayız. Uzun süre yemek yemediğimizde vücudumuzun enerjisini kaybettiğini, düşünce ve hareket yeteneğimizin azaldığını biliyoruz. O halde vücudumuzun besin maddelerine bağımlı olduğunu söyleyebiliriz. Bu yazımızda besin maddelerinin vücudumuzda kullanılmak için hangi işlemlerden geçtiğine değineceğiz.
Sindirim Nedir?
En basit tanımıyla sindirim, “besin maddelerinin, vücudumuz tarafından kullanılabilir hale gelinceye kadar küçük parçalara bölünmesidir.”
Besinlerin küçük parçalara bölünmesinin asıl nedeni hücre içine girebilmelerini sağlamaktır. Eğer besin maddeleri hücre içine giremiyorsa vücudun işine yaramazlar.
Yandaki animasyonda hücre dışındaki maddelerin hücre içine nasıl girdiklerini görebilirsiniz.
Hücre zarındaki por adı verilen gözenekler madde alışverişi yapmayı sağlarlar.
Sindirim İki Şekilde Gerçekleşmektedir;
1. Mekanik Sindirim
Besinleri sadece boyut olarak küçültüyorsak bu mekanik sindirime örnektir. Bu sindirim türüne fiziksel sindirim de denir. Fiziksel değişim konusundan da hatırlayabileceğimiz gibi maddenin özelliği değişmiyor, sadece şeklinde farklılıklar oluşuyorsa bu değişimlere fiziksel değişim diyorduk. İşte mekanik sindirim de aynı anlama gelmektedir.
Örneğin büyük ekmek parçalarını dişlerimizde parçalayıp küçük parçalar haline getirmemiz mekanik sindirime örnektir.
Mekanik sindirim olayları
- Ağızda dişler yardımıyla besinlerin parçalanması,
- Midede kasılma hareketleriyle besinlerin bulamaç haline getirilmesi,
- İnce bağırsakta safra salgısı sayesinde büyük yağ moleküllerinin küçük yağ taneciklerine dönüştürülmesi.
2. Kimyasal Sindirim
Besin parçaları kendilerini oluşturan yapı taşlarına parçalanıyorsa kimyasal sindirim gerçekleşmiştir. Örneğin ekmekte karbonhidrat türü besinler çok bulunur. Karbonhidratlar ise Nişasta, glikoz, laktoz, maltoz gibi yapı taşlarından meydana gelir. Sindirim sonucunda glikoz gibi bir yapı tası elde edildiyse gerçekleşen sindirimin kimyasal olduğu söylenebilir.
Enzim: Kimyasal sindirim enzim denilen sıvılar yardımıyla gerçekleşir. Enzimleri besine etki ederek kimyasal yapılarında değişikliğe neden olur.
Bu resimde de gördüğünüz gibi sindirim olayı iki şekilde gerçekleşmektedir.
Kimyasal Sindirim Gerçekleştiği Bölümler
Ağızda: Karbonhidratların sindirimi – Tükürükteki enzimler yardımıyla.
Midede: Proteinlerin sindirimi – Mide Öz suyu ve mide enzimleri yardımıyla.
İnce Bağırsakta: Karbonhidrat, yağ ve proteinlerin sindirimi – Pankreas öz suyu yardımıyla.
Çok güzel sayenizde bu konuyu daha iyi anladım gif’ler konuyu biraz daha eğlenceli hale getirmiş bayıldım harika
Bunu yaparken emeği geçmiş herkese teşekkürler…????
sindirim hakkında çok güzel bir anlatım olmuş. teşekkürler