Farklı canlı türleri farklı özellikler gösterse de bazı özellikler tüm canlılar için ortaktır. Her canlıda bulunması gereken bu özelliklere canlıların ortak özelliği denir.
Ortak özellikler görev bakımından ortaktır. Örneğin beslenme ortak bir özelliktir; Yani her canlı beslenir. Fakat canlıların beslenme şekilleri farklı olabilir; etçil, otçul veya hepçil beslenme gerçekleştirebilirler.
Canlıların Ortak Özelliklerini Sayalım:
1. Hücresel Yapı
Her canlı hücre veya hücrelerden oluşmuştur. Hücre türleri farklılık gösterebilir ama tüm canlıların hücresi vardır.
2. Beslenme
Çeşitli yaşamsal faaliyetleri yürütmek için gerekli madde ihtiyacı beslenme yoluyla karşılanır. Besinlerin bir kısmı enerji üretiminde kullanılır.
Tüm canlılar beslenir. BAzı canlılar kendi besinlerini ürettikleri için bunlara üretici canlılar denir. ( bitkiler, algler, siyanobakteriler, paramecium)
3. Solunum
Besinlerden enerji üretmek için tüm canlılar solunum yaparlar. Bu solunum farklı canlı sınıflarında farklı olabilir ama ana amaç değişmez.
Solunum sonucu hücre yapısında kullanılabilen ATP denilen enerji açığa çıkar.
4. Boşaltım
Canlıların yaşamsal faaliyetleri sonucu çeşitli atık maddeler ortaya çıkar. Bu atık maddelerin organizmadan dışarı atılmasına boşaltım denir. Farklı atık türleri farklı organlar tarafından uzaklaştırılabilir. Bitkilerin yapraklarından terlemesi, hayvanların idrar üretmesi, solunumla dışarı karbondioksit verilmesi boşaltım olaylarına örnektir.
5. Hareket
Hayvanların hareketi gözle belirgin olarak görülür. Mikroskobik canlılar şil, yalancıayak, kamçı gibi yapılarla hareket ederler. Bitkilerin hareketi ise ışığa, suya yönelme şeklinde olur.
6. Uyarılara Tepki Verme
Dışarıdan gelen ısı, ışık, kimyasal madde, su vb. gibi etkilere canlılar çeşitli şekillerde tepkiler verir.
Örneğin yeterinde su alamayan bitki solmaya başlar, Karıncalar veya arılar şekerli gıdaların olduğu bölgelere doğru hareket eder, Bazı bitkiler sıcakta çiçek açarken soğukta çiçekleri kapanır.
Görüldüğü gibi verilen tepkiler çok farklı olabilir.
7. Metabolizma
Canlılar hücresel yapıya sahiptir. Bu hücrelerin içinde çeşitli yaşamsal faaliyetler gerçekleştirilir. BU yaşamsal faaliyetlere metabolizma denir.
8. Homeostazi
Değişen çevre şartlarına rağmen canlının yaşamsal bütünlüğünü koruması, vücudun düzenli şekilde çalışmaya devam etmesidir.
Örneğin canlı vücudu farklı sıcaklıklarda da çalışmaya devam eder. Dışarıdan gelen çeşitli etkileri yok edecek çeşitli yöntemler geliştirilir.
Örneğin çok sıcaksa organizmanın soğuması için terleme, soğuksa sıcaklığı artırmak için titreme gerçekleştirilir.
9. Uyum
Tüm canlılar ortama uyum sağlamak zorundadır. Buna adaptasyon da denir. Yağışlı iklim bitkiler geniş yapraklı, kurak iklim bitkileri küçük ya da iğne yapraklıdır. Bu özellikler canlıların farklı iklimlere uyum göstermesini sağlar.
10. Organizasyon
Organizma içindeki yapıların belirli bir düzen içinde görev bölüşümü ve bütünlüğü içinde çalışmasıdır.
11. Üreme
Tüm canlılar kendilerine benzer yeni canlılar dünyaya getirirler. Üreme şekilleri farklılık gösterebilir.
12. Büyüme ve Gelişme
Üreme sonucu oluşan yavru canlılar hem boyut olarak büyürler, hem de özellik bakımından gelişirler.