Difüzyon kelimesinin karşılığı “yayılma”dır. Yani bir maddenin diğer madde içinde yayılmasına denir. Örneğin suya damlatılan mürekkep dağılmaya başlar ve bir süre sonra su ve mürekkep her yerde aynı yoğunlukta karışır.
Difüzyon yoğunluğun fazla olduğu yerden az olduğu yere doğru ilerler.
- Difüzyona yoğunluk farkı etki eder
- Difüzyon yoğunluklar eşit oluncaya kadar devam eder.
- Madde hareketini sağlayan şey taneciklerin kinetik enerjisidir.
- Gazların difüzyonu sıvı ve katılardan daha fazladır.
- Difüzyon hızı sıralaması: Gaz > Sıvı > Katı
- Sıcaklığın artması tanecikleri hızlandırdığı için difüzyonu hızlandırır.
- Canlı ve cansız ortamlarda gerçekleşebilir.
- Yoğunluk farkı arttıkça difüzyon hızı artar.
- Difüzyon Basit ve Kolaylaştırılmış olmak üzere ikiye ayrılır.
Basit Difüzyon
Hücrede gerçekleşen basit difüzyon fosfolpit molekülleri arasında gerçekleşir.
Basit difüzyonla;
– Yağda çözünen maddeler.
– Yağı çözen maddeler.
– Gazlar taşınabilir.
Basit difüzyonda küçük moleküller, büyüklere göre daha hızlı taşınır.
Yağda çözünenler suda çözünenlerden hızlı taşınır.
Negatif iyonlar pozitiflerden hızlı taşınır.
Kolaylaştırılmış Difüzyon
Hücre zarından geçmek için taşıyıcı proteinler ve enzimler yardımıyla gerçekleşen difüzyondur.
ATP harcanmaz.
Su ve suda çözünne moleküller kolaylaştırılmış difüzyonla taşınır.
