Fen Bilimleri 8. Sınıf DNA ve Genetik Kod Ünitesi Kalıtım konusuyla ilgili çözümlü sorulara bu sayfadan ulaşabilirsiniz.
1. İki tane uzun boylu bezelye tohumu çaprazlandığında oluşan yavrulardan bazılarının kısa boylu olduğu görülmektedir. Bu durumun en iyi açıklaması hangisidir?
A) Yeni oluşan bezelyelerin özellikleri atalardan etkilenmez.
B) Kısa boyluluk baskın bir özellik olduğu için birinci kuşakta görülmüştür.
C) Çekinik özellikler atalarda görülmese de sonraki kuşaklarda ortaya çıkabilir.
D) Uzun boylu bezelyeler homozigot özellikledir.
ÇÖZÜM:
Çekinik karakterler anne babalarda görünmediği halde yavrularda ortaya çıkabilirler. Soruda başlangıçta Uzun boylu bezelyeler vardır. Yavrulardan bazıları ise kısa boylu olmuş. Demek ki kısa boyluluk özelliği çekiniktir.
CEVAP C
2. Aşağıda genotipleri verilen bezelye çaprazlamalarından hangisi çekinik özellikli bireyler oluşturabilir?
A) Dd x DD
B) EE x ee
C) AA x AA
D) Aa x Aa
ÇÖZÜM:
Bir çekinik karakterin yavrulara aktarılması için çaprazlanan iki bireyde de çekinik karakterin bulunması gerekir.
Seçeneklerde sadece D seçeneğinde iki bireyde de çekinik karakter vardır.
CEVAP D
3.
Yukarıda verilen çaprazlama sonucunda oluşacak yeni bezelyelerle ilgili,
I – Sarı tohumlu bezelyeler oluşabilir.
II – Heterozigot bezelyeler oluşabilir.
III – Homozigot sarı bezelyeler oluşabilir.
İfadelerinden hangileri doğru olabilir? ( sarı tohum rengi baskındır)
A) Yalnız I
B) I ve II
C) I ve III
D) I, II ve III
CÖZÜM:
1. ifade doğrudur. Çünkü yeşil genotip (yy) şeklindedir. Sarı bezelye (YY) veya (Yy) olabilir. Bu durumda Yy genotipi oluşup bezelye sarı tohumlu olabilir.
2. ifade yukarıdaki açıklamadan anlaşılabileceği gibi Yy şeklinde oluşabilir. İfade doğrudur.
3. İfade yanlıştır. Çünkü YY şeklinde homozigot sarı oluşması mümkün değildir.
CEVAP B
4. Mor çiçekli heterozigot bezelye ile beyaz çiçekli bezelye çaprazlandığında beyaz çiçek oluşma oranı yüzde kaçtır? ( beyaz çiçek çekiniktir)
A) 100
B) 25
C) 50
D) 75
ÇÖZÜM:
Mor çiçekli heterozigot bezelye: Mm
Beyaz çiçekli bezelye: mm
Çaprazlamayı yapalım: Mm X mm = Mm – Mm – mm – mm
Bu durumda beyaz çiçekli bezelye oranı yüzde 50 olur.
CEVAP C
5. D: Çiçek yanda – – d: Çiçek uçta
Yukarıdaki karakterlerinden biri bilinmeyen çaprazlamaya göre hangileri doğrudur?
I – ? yerine D gelirse bütün çiçekler yanda olur.
II – ? yerine d gelirse uçta çiçek ihtimali %75 olur.
III – ? yerine D gelirse heterozigot karakter oluşmaz.
A) Yalnız I
B) I ve II
C) I ve III
D) II ve III
ÇÖZÜM
1. İfade doğrudur. Çünkü çekinik karakterler sadece bezelyelerin ikisinde de bulunursa yavruya geçebilir. DDxDd çaprazlamasından uçta çiçekli bezelye oluşamaz.
2. İfade yanlıştır. DdxDd = DD – Dd – Dd – dd
Bu çaprazlama sonucunda uçta çiçek ihtimali yüzde 25’tir.
3. İfade yanlıştır. Çünkü Dd şeklinde bir sonuç ortaya çıkabilir.
CEVAP A
6. Aşağıda bir soy ağacı verilmiştir.
Koyu renkli bireyler çekinik bir fenotipe sahip göre hangi ifade kesin olarak yanlıştır?
A) 5 Numaralı birey homozigottur.
B) 2 Numaralı bireyde çekinik karakter vardır.
C) 7 numaralı birey de koyu renkle çizilmelidir.
D) 4 numaralı bireyde çekinik karakter yoktur.
ÇÖZÜM:
Çekinik karakterler sadece homozigot olduklarında kendilerini ortaya çıkarabilirler. Bu nedenle birinci ifade doğrudur.
2. bireyde çekinik karakter olmasaydı 5 numaralı birey koyu renkli olmazdı. 5’in çekinik genlerinden biri 2’den diğeri 1’den gelmiştir. 2. ifade doğrudur.
3. ifade de doğrudur. Çünkü7’te 5 ve 6’dan genler genler ancak çekinik olabilir.
4. ifade yanlıktır. Çünkü 1 de 4’e çekinik karakterlerinden birini göndermek zorundadır.
CEVAP D
7. Verilen tablo X ve Y çaprazlamaları gösterilmiştir.
Buna göre sırasıyla X ve Y çaprazlamaları hangisi olabilir?
(Uzun boyluluk baskındır)
A) EE X EE — ee X ee
B) Ee X Ee — Ee X ee
C) Ee X EE — Ee X ee
D) ee X Ee — ee X ee
ÇÖZÜM
Tabloda X çaprazlamasında sadece uzun boyluların oluştuğu, Y çaprazlamasında ise yarı yarıya karakterlerin meydana geldiği görülmektedir. Bunu sağlayan seçenek C seçeneğidir.
CEVAP C