Maddenin Halleri – 6. Sınıf

Madde üç fiziksel halde bulunur. Bunlar Katı, sıvı ve gaz halleridir. Bir maddenin hal değiştirmesi sıcaklığının artması veya azalmasıyla gerçekleşir.

Isınan bir katı önce sıvı, sonra da gaz haline geçer.
Gazlar yeterince soğutulursa sırasıyla sıvı ve katı haline geçer.

Maddenin Fiziksel Halleri

KATI
Tanecikleri(atomları) düzenlidir.
Tanecikler arasında boşluk yoktur.
Tanecikleri hareketsizdir.
Atomları titreşim hareketi yapar.
Katı maddeler sıkıştırılamaz.
Belirli bir şekilleri vardır.

SIVI
Tanecikleri biraz düzenlidir.
Tanecikleri arasındaki boşluk yok denecek kadar azdır.
Tanecikleri çok az hareket eder.
Tanecikleri öteleme ve titreşim hareketi yapar.
Sıvı maddeler sıkıştırılamaz. (Çok az sıkıştırılabildikleri için yok sayılır)
İçinde bulunduğu kabın doldurduğu bölümünün şeklini alır. Belirli bir şekilleri yoktur.

GAZ
Tanecikleri düzensizdir.
Tanecikleri arasındaki boşluk çoktur.
Tanecikleri çok hızlı hareket eder.
Tanecikleri öteleme ve titreşim hareketi yapar.
Gaz maddeler sıkıştırılabilir.
Bulunduğu kabın şeklini alır. Belirli bir şekilleri yoktur.

Maddenin hallerinin tanecik yapıları

Katı, sıvı ve gazların sıkışma özelliğini incelemek için şırınga deneyi yapılabilir.
Üç şırınganın içi sırasıyla katı, sıvı ve gaz maddelerle doldurulur. Şırıngaların ucunu parmakla kapatılarak sıkıştırmaya başlanır. Sonuçta sıkışan tek madde gazlar olacaktır.

Gazların sıkıştırılabilmesine örnek olarak mutfak tüpü, otomobil lastiği gibi örnekler verilebilir.
Gazların sıkıştırılabilmesinin nedeni tanecikleri arasında çok boşluk bulunmasıdır. Katı ve sıvılarda boşluk çok az olduğu için bu maddeler sıkışamazlar.
Çakmak gazı yüksek basınçla sıkıştırılarak sıvı hale getirilir.


Havası kaçmış bir balonun sıcak bir alanda biraz şişmesi ise gazların genleşmesine örnektir.

Sünger bir katı madde olmasına rağmen elimize aldığımızda sıkıştırabiliriz. Süngerin sıkışmasının nedeni içinde hava gözenekleri bulunmasıdır.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

*