Maddeyi oluşturan temel parçacıklara atom denir. Maddelerin farklı özellikleri varsa atomların da farklı olması gerekir.
Demir bir çubuk demir atomlarından oluşur.
Alüminyum bir tabak ise alüminyum atomlarından oluşur.
Element
Aynı cins atomlar bir araya geldiğinde element adını alır.
Elementleri oluşturan atomlar bazen ikili veya üçlü guruplar oluştururlar. Bunlara element molekülü denir.
Bileşik
İki veya daha fazla farklı türde atomun bir araya gelerek oluşturduğu yeni maddeye bileşik denilir.
Örneğin:
İki hidrojen atomu ve bir oksijen atomu = Suyu oluşturur.
Bir karbon ve iki oksijen atomu = Karbondioksidi oluşturur.
Bir sodyum atomu ve bir klor atomu = Tuzu oluşturur
Bileşikler şekillerine göre ikiye ayrılır.
Molekül yapılı bileşikler ve molekül yapılı olmayan bileşikler.
Molekül yapılı bileşik: Bileşiği oluşturan atomlar gruplar halinde bulunuyorsa molekül yapıdadır.
Molekül yapılı olmayan bileşik: Bileşiğin atomlar grup olarak değil de yığınlar halinde kümelenmiştir.
Moleküldeki Atom Sayıları
Yukarıdaki şekilde;
- Molekül sayısı = 1
- Hidrojen sayısı = 2
- Oksijen sayısı = 1
- Molekül sayısı = 3
- Hidrojen sayısı = 6
- Oksijen sayısı = 3
Yukarıdaki şekilde;
- Molekül sayısı = 2
- Karbon sayısı = 2
- Hidrojen sayısı = 6
Bileşikler sadece az sayıda atomun birleşmesiyle oluşmaz. Bazı bileşik molekülleri onlarca atomun bir araya gelmesiyle oluşur.
Örneğin şeker(glikoz) atomu 24 atomun birleşmesiyle oluşmuştur.
Glikoz atomunda 6 tane karbon, 12 tane hidrojen ve 6 tane oksijen bulunur.
Çok atomlu moleküllere örnek olarak karbonhidrat, protein ve yağlar verilebilir.
Saf Madde
İçinde sadece tek cins özellik barındıran maddelerdir. Tüm element ve bileşikler saf maddedir.
Örneğin su bir bileşiktir ve saftır. Ama çeşme suyu içindeki minerallerden dolayı saf madde sayılmaz. Çeşme suyunda hem suyun özelliği hem de minerallerin özelliği bulunur.
Moleküldeki atom çeşidi ve sayısı
Saf maddelere bazı örnekler:
- Tencere kapağında buhardan oluşan su.
- Demir
- Karbondioksit
- Oksijen
- Gümüş
- İyot
- Tuz …
Saf olmayan maddelere bazı örnekler:
- Çeşme suyu
- Süt
- Hava
- İyotlu tuz
- Meyve suyu
- Çelik
- Toprak
