Fen Bilimleri – 7. Sınıf – 1. Ünite – 1. Bölüm
Teleskoplar gök cisimlerini gözlemlemek amacıyla kullanılan aletlerdir. İlk teleskop Galileo Galilei tarafından 1610’da yapılmıştır.
1666 Yılında Newton ayna kullanarak başka bir teleskop yapmış ve bu sayede çeşitli gök cisimleri ve gezegenlerin yörüngeleri hakkında bilgiler edinmek mümkün olmuştur.
Teleskop Çeşitleri
Teleskoplar gök bilimcilerin (astronom) en çok kullandıkları aletlerdir. Gelişmiş bir dürbün gibi çalışan teleskoplar gök cisimlerinin gözlemlenmesi için kullanılmaktadır. Üç tip teleskop yaygın olarak kullanılmaktadır:
Mercekli Teleskop: İnce ve kalın kenarlı mercekler kullanılır.
Aynalı Teleskop: Çukur ve tümsek aynalar kullanılır.
Radyo Teleskobu: radyo dalgaları kullanılır.
Yeryüzünden yapılan uzay gözlemlerinde ışık az olduğu için gece gözlem yapılır. Hatta gözlemevleri ışığın az olduğu şehirden uzak noktalara kurulur.
Bilim insanları atmosferin ortaya çıkardığı ışık kırılmalarını engellemek için uzaya da teleskop yerleştirmektedir.
Hubble uzay teleskobu 1990’dan bu yana faaliyet göstermekte olan aynalı bir teleskoptur. Çektiği fotoğrafları Dünyaya göndermektedir.
Teleskop Nasıl Çalışır?
Teleskopların Çalışmasını Etkileyen Şartlar
- IŞIK: Çevrede bulunan ışık kaynakları atmosferde bulunan çok küçük parçaların bir miktar parlamasına neden olur. Bu da uzaydan gelen ışığın net görülmesini engeller. Teleskoplarda net görüntü ışığın az olduğu alanlarda elde edilebilir.
- NEM: Havadaki nem teleskopların görüntü kalitesini düşürür.
- HAVA DURUMU: Havanın bulutlu olması teleskop gözlemlerini olumsuz etkiler.
- HAVA KİRLİLİĞİ: Havanın kirli olması ışık geçirgenliğini azaltır. Bu da teleskop gözlemlerini zorlaştırır.